Kryzys związany z cenami paliw i surowców, w którym znajduje się Polska, a także inne państwa Unii Europejskiej, ujawnił wieloletnie zaniedbania w energetyce. W Polsce należy do nich m.in. brak własnych elektrowni jądrowych. Rozumieją to dziś niemal wszyscy politycy partii obecnych w Sejmie. Warsaw Enterprise Institute stoi na stanowisku, że polski rząd powinien wykorzystać to wyjątkowe porozumienie ponad podziałami i podjąć konkretne działania mające na celu budowę dużych bloków atomowych. Należałoby rozpocząć od rzeczy najbardziej oczywistej: wskazania wykonawcy w drodze przetargu. Rząd powinien także zachęcać prywatnych inwestorów do budowy mniejszych bloków jądrowych, tzw. SMR. Energetyka jądrowa umożliwi nie tylko uniezależnienie się od rosyjskich surowców, lecz także sprawi, że realizacja polityk klimatycznych narzucanych Polsce przez UE będzie mniej dotkliwa.
W ostatnim czasie boleśnie przekonaliśmy się, jak zgubne jest uzależnienie od Rosji. Kryzys energetyczny, objawiający się ograniczoną dostępnością gazu oraz drastycznymi podwyżkami cen, jasno pokazał, że Europa musi znaleźć alternatywne, stabilne źródła energii, a elektrownie wiatrowe, fotowoltaiczne czy geotermalne nie wystarczą, żeby zaspokoić potrzeby energetyczne. W rezultacie do łask powraca atom, zeroemisyjny i przyjazny dla środowiska. Przez wiele lat irracjonalne obawy prowadziły do wygaszania istniejących obiektów jądrowych oraz uniemożliwiały tworzenie nowych.
Niezależność energetyki jest warunkiem sine qua non zapewnienia stabilności europejskich gospodarek. Szczególnie Polska, jako państwo graniczące z Ukrainą, musi dbać o swoje interesy energetyczne. Jesteśmy ponadto, jak cała Europa, w trakcie transformacji, której celem jest uzyskanie neutralności klimatycznej. Wprawdzie odnawialne źródła energii rozwijają się dynamicznie, ale stopniowe odchodzenie od węgla spowoduje lukę stabilizacyjną, która musi zostać zastąpiona alternatywnym surowcem.
Stabilizacja może zostać osiągnięta dzięki energetyce jądrowej, która w stosunkowo łatwy i szybki sposób pozwoli uzyskać niezbędny wolumen energii. Obecne technologie obejmują zarówno tradycyjne reaktory o mocy powyżej 1 tys. MW, jak również nowoczesne, dopiero wchodzące na rynek technologie modularne SMR (small modular reactor) o mocy do 500 MW. Trwają również prace nad mniejszymi reaktorami modułowymi MMR (micro modular reactor) o mocy poniżej 100 MW.
Źródła nuklearne mają szereg zalet, przede wszystkim zapewniają stabilizację systemu energetycznego na lata – czas ich efektywnej pracy wynosi co najmniej pół wieku. Są one rentowne w całkowitym czasie ich użytkowania, więc można wyliczyć wieloletnią stabilną cenę pochodzącej z nich energii, zabezpieczając interesy przemysłu i konsumentów. Źródła atomowe są uznawane przez Komisję i Parlament Europejski za niskoemisyjne, co pozwala osiągnąć założone cele oraz stwarza możliwości do współfinansowania takiego projektu ze środków unijnych.
Nie należy się obawiać energii jądrowej, która przez Czarnobyl czy Fukushimę kojarzona jest ze spektakularnymi awariami. Obecna technologia i nowoczesne systemy bezpieczeństwa zapewniają długoletnią, bezpieczną i bezawaryjną pracę reaktorów. Dzięki temu możliwe jest harmonijne odchodzenie od paliw kopalnych i uzupełnienie nowoczesnej energetyki opartej o zielone źródła wytwórcze.
W ocenie Warsaw Enterprise Institute konieczne jest wykorzystanie zaistniałego konsensusu i stworzenie obiektów energetyki jądrowej w Polsce. Wszelkie działania powinny zostać poprzedzone pogłębioną analizą, wyborem technologii (SMRy i MMRy mogą być aktywnymi elementami energetyki rozproszonej) czy partnera bądź partnerów do realizacji inwestycji. Zapewnienie Polsce stabilnego, bezpiecznego i niezależnego od Rosji źródła energii jest obecnie najwyższym priorytetem.
