Witamy Państwa w kolejnej odsłonie książkowego „Skanera Warsaw Enterprise Institute”. Pewnie się już domyśliliście, co tym razem przygotowaliśmy? Bingo! Ledwo ruszył mundial w Katarze, a WEI ma dla Was 5 najważniejszych książek o piłce nożnej – będzie coś o światowej klasy piłkarzach, historii poprzednich mundiali, o mistrzach minionych epok i wątkach związanych z reprezentacją biało-czerwonych. Zapraszamy do mundialowo-piłkarskich lektur w tym odcinku Skanera!
1. J. Cierpiatka, M. Latasiewicz, M. Nowak „Mundial Historia. Od Urugwaju do Rosji”
Copa America, Mistrzostwa Europy czy Liga Mistrzów potrafią wzbudzać wielkie piłkarskie emocje, ale nic nie może równać się z atmosferą mundiali, które rozgrzewają kibiców do czerwoności. To prawdziwe święto futbolu, które się nie nudzi, bo dawkowane jest raz na cztery lata. Praca zbiorowa „Mundial Historia” to monumentalna historia reprezentacyjnych, piłkarskich mistrzostw. Autorzy skrupulatnie omawiają w niej początki, które sięgają 1930 roku i pierwszego turnieju rozgrywanego w Urugwaju. Później przechodzą dalej, na mundialu w Rosji kończąc. Przy okazji opisują barwne historie i wydarzenia towarzyszące poszczególnym zmaganiom reprezentacji: Dlaczego Luiz Nazario de Lima, czyli popularny „Ronaldo” ostatecznie zagrał w meczu o złoto z Francją w 1998 roku i co działo się na kilka godzin przed meczem? Jak po latach o swoim największym nietrafionym karnym w karierze w finale Mistrzostw z 1994 roku opowiada Roberto Baggio? Skąd wzięło się powiedzenie, że „Po boisku za piłką biega 22 facetów, a na końcu i tak zawsze wygrywają Niemcy”? Fakty, ciekawostki, statystyki, nieznane historie i oryginalne zdjęcia – to wszystko w tej zbiorowej, mundialowej antologii.
2. Jimmy Burns „Maradona. Ręka Boga”
W marcu ubiegłego roku ukazała się odświeżona i zaktualizowana o nowe wątki biografia zmarłego 25 listopada 2020 roku legendarnego argentyńskiego snajpera autorstwa Jimmy’ego Burnsa. Książkę czyta się szybko i płynnie, autor nie jest zapatrzony w Maradonę jak w obrazek, ukazuje jego słabości, obnaża uzależnienie od narkotyków i alkoholu, pokazuje zarówno sportowe wzloty, jak i życiowe upadki. Słabą stroną tej pozycji jest sam początek – autor pisze przez kilkanaście stron o sobie, porównuje własne doświadczenia z życiem legendy piłki, a to wygląda niestety kuriozalnie. Nikt nie chce w tego typu książkach czytać o postaci drugoplanowej, jaką jest biograf. Na szczęście po tych pierwszych kilkunastu stronach robi się już dobrze i historia idzie wartko. Burns dogłębnie analizuje i bada fenomen argentyńskiej gwiazdy. Autor prowadzi czytelnika przez każdy etap kariery Diego – od młodzieńczych występów w Los Cebollitas, przez mecze w FC Barcelonie, najlepsze lata spędzone w SSC Napoli, aż po trudny i karkołomny powrót do ligi argentyńskiej. Opisuje też każdy z czterech Mundiali, na których w drużynie narodowej grał Argentyńczyk. Ten najlepszy, z 1986 r., z dwoma golami przeciwko Anglii, które przeszły do historii, jak i ten będący symbolem jego upadku w 1994 r. Właśnie na Mistrzostwach Świata w USA świat ujrzał dobitnie to, co genialny napastnik chciał skryć – uzależnienie, stosowanie środków wspomagających, kłamstwa. Lektura obowiązkowa dla fanów Maradony, argentyńskiej piłki i mundialowych ciekawostek.
3. Karolina Apiecionek „Mundial ‘74. Dogrywka”
Kibice polskiej reprezentacji czekali na tego typu pozycję od czterdziestu lat. Jeden z najjaśniejszych momentów dla polskiej piłki, nieopisane emocje, radość i niedosyt. Przeżyjmy to jeszcze raz – z takiego założenia wyszła autorka książki, która na jej kartach stara się odtworzyć atmosferę mundialu z 1974 roku. W tym celu przeprowadziła wywiady ze świadkami tamtych wydarzeń – kadrą trenerską i walczącymi na murawie piłkarzami. Wśród rozmówców znaleźli się między innymi Andrzej Strejlau, Jacek Gmoch, Jan Tomaszewski, Lesław Ćmikiewicz czy Jerzy Gorgoń. Tu również nie brakuje ciekawostek. Za co Jacek Gmoch obraził się na Andrzeja Strejlaua podczas zgrupowania w Zakopanem? Kto uczył Jerzego Gorgonia śpiewać, a kucharzy z Murrhardt gotować? Z kim Antoni Szymanowski szalał po polskich drogach nowiutkim BMW? Tego wszystkiego dowiecie się, sięgając do tej lektury.
4. Roman Kołtoń „Deyna, czyli obcy”
Gdy wspomnieliśmy o bohaterach mundialu z 1974 roku w RFN, gdzie biało-czerwoni wywalczyli brązowy medal, warto pochylić się nad filarem tej drużyny, Kazimierzem Deyną, który mnie, osobie urodzonej już po tych wydarzeniach, zawsze kojarzył się z najlepszymi pomocnikami mojej „ery” – Beckhamem i Zidanem. Tragiczny koniec Deyny przywodzi mi jednak na myśl bardziej analogię ze zmarłym niedawno Igorem Sypniewskim, o którym mówiło się, że zmarnował wielki talent poprzez trawiące go demony. I o ile Deyna kariery nie zmarnował, tak powiedzieć nie można, o tyle niespokojne duchy targały jego życiem, co bardzo szczegółowo i dobitnie śledzi redaktor Kołtoń. W książce znajdziemy mnóstwo informacji o piłkarzu, ciekawostek, a także historii o innych jego kolegach. Będzie o Starogardzie Gdańskim, San Diego i serwilizmie wobec komunistycznej władzy. Będzie także o wyobcowaniu i poszukiwaniu własnego miejsca na ziemi. Miejsca, którego niestety nie udało się znaleźć.
5. Jimmy Burns „Cristiano i Leo”
Na koniec ponownie wracamy do Jimmy’ego Burnsa, który przygotował także historię współczesnej rywalizacji dwóch gigantów – Cristiano Ronaldo i Leo Messiego. Obaj, mimo sportowej długowieczności walczą w chyba ostatnich już dla siebie mistrzostwach rozgrywanych obecnie w Katarze. To ich swoiste pożegnanie, a dla fanów możliwość podziwiania dwóch diamentów na wielkiej reprezentacyjnej imprezie. Przez kibiców piłki postrzegani są jak bohaterowie przeciwstawnych uniwersów, ich rywalizacja o miano najlepszego piłkarza rozgrzewała futbolowy świat przez lata. Który jest lepszy? Tu zdania są podzielone, ale Burns pomaga dowiedzieć się o nich więcej i przyjrzeć im się z różnych perspektyw.
