Już nie „gospodarka, głupcze”, a „demografia, głupcze” powinno się stać hasłem i programem dla rządzących. Związek Przedsiębiorców i Pracodawców oraz Fundacja Warsaw Enterprise Institute uważają, że zmiany demograficzne są jednymi z najpoważniejszych, z którym zderzy się gospodarka, ale też społeczeństwo. Bierność w tej kwestii oznacza bowiem z jednej strony coraz większe pieniądze potrzebne na usługi oraz świadczenia i coraz wyższe daniny – z drugiej.
Od tego, czy wreszcie opracujemy poważny program odnowy demograficznej i go wdrożymy, zależy, czy Polska będzie się rozwijała, czy zapadnie w hibernację. Obie organizacje przedstawiają program, którego realizacja zahamuje negatywny trend demograficzny. Nie można go odwrócić w ciągu dwudziestu najbliższych lat, ale można go spowolnić. Koncentracja na polityce prorodzinnej i postawienie sobie jako najważniejszego celu zwiększenia liczby urodzonych dzieci to za mało. Potrzebne są równoczesne działania zwiększające migrację, reformy strukturalne i finansów publicznych oraz jako trzeci – równie ważny element – właśnie rozsądna polityka społeczna, w tym prorodzinna.
Traktujemy tendencje demograficzne jako wyzwanie, a nie jako kryzys. Rekomendacje odpowiadają dwóm perspektywom: przygotowaniu gospodarki i społeczeństwa do zmniejszającej się liczby ludności i do zmiany struktury wiekowej przez jakościowe zmiany. Dodatkowym efektem działań będzie zwiększenie liczby mieszkańców.
Dlatego prezentujemy szeroki katalog propozycji:
- zmiany systemu podatkowego,
- reformę systemu świadczeń społecznych i emerytalnych,
- wzmocnienie instytucji opiekuńczych dla najmłodszych i najstarszych,
- działania wzmacniające aktywność zawodową grup do tej pory bardziej biernych (kobiet, osób starszych i z niepełnosprawnościami),
- ułatwienia na rynku nieruchomości,
- poprawę jakości usług publicznych,
- mądrą kwotową politykę migracyjną,
- zachęty od powrotu i osiedlania się dla Polonii.
Podkreślamy jednak i jest to pierwsza oraz najważniejsza zasada: rekomendacje zawarte w raporcie tworzą całość. Tylko spójna ich implementacja umożliwi rozwój Polski. Dotychczasowe administracyjne czy technokratyczne działania nie zahamowały tempa zmian.
Działania częściowe także nie są skuteczne. W raporcie znajdują się rekomendacje, które brzmią jak mantra. I choć propozycje te nie są odkrywcze, wskazują na nie demografowie i ekonomiści od lat, to ich powtórzenie ma sens. I dlatego to robimy.
