W ramach realizacji Serwisu Odbudowy Ukrainy, nowego projektu Centrum Studiów Strategicznych WEI, monitorujemy na bieżąco sytuację gospodarczą i społeczną w ośmiu obwodach Ukrainy Zachodniej. W szczególności interesują nas potrzeby inwestycyjne, ogłaszane przetargi na odbudowę i modernizację infrastruktury publicznej i prywatnej, jak również przykłady polsko-ukraińskiej współpracy gospodarczej. Zapraszamy do zapoznania się z aktualnymi informacjami dotyczącymi odbudowy i modernizacji zachodniej Ukrainy.
Samorządy ukraińskie rozpoczynają pracę nad planami odbudowy poszczególnych obwodów. Takie prace rozpoczęły się w czerwcu br. w Winnicy. Plan ma zapewnić odbudowę obszaru obwodu nie tylko w związku ze stratami spowodowanymi toczącą się wojną, ale także ma dotyczyć modernizacji i rozwoju, w szczególności w obszarze planowania przestrzennego, rozwoju infrastruktury transportowej i energetycznej oraz całościowego rozwoju gospodarczego całego regionu. Niestety na razie plany odbudowy poszczególnych obwodów, z powodu braku koordynacji aktywności władz centralnych i lokalnych w podejściu do odbudowy, nie są ze sobą spójne i nie uwzględniają krajowych priorytetów odbudowy. Na razie nie udało się jeszcze zainteresować planami odbudowy lokalnych społeczności i przedsiębiorców.
Kolejne państwa europejskie, nie tylko sąsiedzi Ukrainy, aktywnie zaczynają się włączać w proces odbudowy i modernizacji zachodniej Ukrainy. W Równem odbyło się Czesko-Ukraińskie Forum Gospodarcze, podczas którego wskazano na branżę meblarską, budowlaną, energetyczną i spożywczą jako na najbardziej obiecujące obszary współpracy pomiędzy firmami czeskimi a ukraińskimi.
Lwów, będący centrum politycznym i gospodarczym całej zachodniej Ukrainy, jest najważniejszym miejscem, do którego przyjeżdżają zagraniczni inwestorzy. W czerwcu gościli tam przedstawiciele włoskich firm budowlanych i deweloperskich zainteresowanych inwestycjami na terenie obwodu lwowskiego. Władze lokalne Lwowa szczególnie zainteresowane są inwestycjami w obszarach produkcji materiałów budowlanych, rozwoju infrastruktury oraz sektora ITC. W obwodzie działa także około 40 firm estońskich zainteresowanych rozwojem swojej działalności. Również firmy tureckie chcą aktywnie inwestować w tym regionie, który za względu na swoje położenie (niedaleko od granicy Unii Europejskiej oraz stosunkowo daleko od linii frontu) jest dla nich jednym z najatrakcyjniejszych na Ukrainie. Większość firm tureckich działających w obwodzie lwowskim prowadzi działalność w sektorze handlu (hurtowego i detalicznego) oraz gastronomii. Zainteresowanie udziałem w odbudowie wyraziła także firma budowlana Onur Group, zajmująca się głównie budową dużej infrastruktury drogowej.
Swoją inwestycję zapowiedział także gigant tytoniowy Philip Morris. Budowa nowej fabryki w obwodzie lwowskim ma się rozpocząć już w pierwszym kwartale 2024 r. W fabryce planuje się zatrudnić przede wszystkim pracowników fabryki zamkniętej w Charkowie ze względu na zniszczenia wojenne.
Polska firma meblarska Szynaka Meble, która dotychczas miała swoje fabryki ulokowane na Białorusi, będzie chciała przenosić swoją produkcję na Ukrainę, do obwodu Rówieńskiego. Rozwój przemysłu drzewnego i meblarskiego jest jednym z priorytetów rozwojowych dla całego obwodu Rówieńskiego, a na początku 2023 roku Ukraińskie Stowarzyszenie Producentów Mebli powołało klaster meblowy. Przyciąganiu inwestycji w branży meblarskiej i drzewnej pomaga również reforma leśnictwa na Ukrainie, a podstawą rozwoju ukraińskiej gospodarki leśnej będzie rozwój partnerstwa publiczno-prywatnego.
Władze obwodu wołyńskiego (Łuck) rozpoczęły znaczącą rozbudowę infrastruktury służącej do eksportu ukraińskich płodów rolnych na rynki europejskie. Obiekty będą służyły do przeładunku zbóż, rzepaku, kukurydzy i słonecznika na kolej i wywozu do krajów Unii Europejskiej lub za ich pośrednictwem do krajów pozaeuropejskich. Po uruchomieniu suchych doków sam tylko obwód wołyński będzie mógł eksportować ponad 3 mln ton płodów rolnych rocznie. Przed pełnowymiarową inwazją Rosji na Ukrainę przez obwód wołyński wyeksportowano około 110 tysięcy ton plonów rolnych, w szczególności chodzi o zboża, buraki cukrowe i słonecznik, w 2022 roku wskaźnik ten wzrósł do 1,5 mln ton produktów rolnych. Również obwód lwowski, który ma największą liczbę ludności wiejskiej ze wszystkich obwodów Ukrainy, zainteresowany jest rozwojem nowoczesnego sektora rolnego. Władze obwodu lwowskiego, we współpracy z inicjatywą UE „Instytucjonalna i polityczna reforma drobnego rolnictwa na Ukrainie” (IPRSA) oraz Organizacją Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) planują szeroko zakrojoną akcję upowszechniania nowoczesnych metod produkcji rolnej, jak również wsparcie w przygotowaniu wejścia rolnictwa ukraińskiego do UE. Ukraina posiada jeden z największych potencjałów rozwoju produkcji rolnej na świecie. Według szacunków FAO jest w stanie zapewnić żywność dla 400 mln osób. Rosyjska inwazja spowodowała straty w sektorze rolniczym wynoszące powyżej 30 proc. w 2022 r., co ma już znaczący wpływ na dotychczasowych odbiorców ukraińskich płodów rolnych, w szczególności krajów Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej.
W poszczególnych obwodach zachodniej Ukrainy (obwód Rówieński i Wołyński) zaczynają ruszać postępowania przetargowe dotyczące odbudowy i modernizacji infrastruktury publicznej. Dotyczy to w szczególności infrastruktury drogowej i mostów oraz budowy schronów przeciwlotniczych w obiektach oświatowych i opiekuńczych. Prace modernizacyjne związane z infrastrukturą miejską planowane są także przez władze Tarnopola.
Deklaracje zarówno władz lokalnych, jak i zagranicznych inwestorów wskazujących na ich plany rozwojowe w zachodnich obwodach Ukrainy, jak również przenoszenie na Zachód swoich inwestycji ze wschodu Ukrainy, może jasno wskazywać, że zachodnie i centralne obwody Ukrainy będą miejscem szybkiego rozwoju gospodarczego i przyciągania inwestorów zachodnich. Uzasadnieniem dla takich planów jest bliskość granicy Unii Europejskiej, a tym samym oddalenie od linii frontu oraz stabilnej, w porównanie ze wschodem kraju, sytuacji społecznej i politycznej. Plany odbudowy, w tym ogłaszanie przetargów na modernizację infrastruktury publicznej, przygotowywane przez władze lokalne, są jeszcze na bardzo wstępnych etapach, a ich intensyfikacja będzie uzależniona od decyzji politycznych zapadających w Kijowie. Takie decyzje mogą zacząć zapadać dopiero jesienią i być ściśle powiązane z aktualną sytuacją militarną i polityczną na wschodzie Ukrainy.
Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółowym materiałem informacyjno-analitycznym Serwisu Odbudowy Ukrainy na stronie projektu odbudowaukrainy.org.pl.
