Autor: Jerzy Marek Nowakowski

Włamanie na skrzynkę e-mailową. Pewnie każdy z nas przeżył albo włamanie, albo przynajmniej próby wyłudzenia haseł czy skłonienia do kliknięcia podejrzany link. Nic nadzwyczajnego, prawdziwi

„Białe noce” – był taki film z udziałem Michaiła Barysznikowa i Helen Mirren. Samolot przymusowo ląduje w Związku Sowieckim, a że na pokładzie znajduje się

Francja, Grecja i Luksemburg mianowały nowych przedstawicieli dyplomatycznych na Białorusi. Zgodnie z prawem międzynarodowym ambasador obejmuje swój urząd w chwili złożenia listów uwierzytelniających na ręce

Była sobie defilada. Niby taka, jak co roku, a jednak inna. Oczywiście defilowali weterani, dziewczyny w zwiewnych spódniczkach i najnowsze (pytanie, czy działające, ale to

Oglądając sejmowe obrady we wtorek po święcie 3 maja, miałem nieodparte skojarzenie z tytułem filmu: „Sala samobójców”. Być może jestem ograniczony umysłowo, ale łamańców politycznych

Student rosyjskiej akademii wojskowej oblał egzamin, bo na pytanie: „Gdzie są granice Rosji?” zaczął odpowiadać – „na północy graniczymy z Norwegią i Finlandią…”. Egzaminator przerwał

Ci wszyscy, którzy pamiętają wspaniałe czasy PRL-u wiedzą, że co roku w okolicach Bożego Narodzenia telewizyjni spikerzy z napięciem w głosie informowali o statku, który

Zabijajcie bez litości kobiety, starców i dzieci; liczy się szybkość i okrucieństwo. Kto dziś pamięta o Ormianach? – miał powiedzieć Adolf Hitler do swoich generałów przed

W ciągu kilku dni w polityce międzynarodowej zapachniało prochem. Wydaje się, że mocarstwa światowe i regionalne coraz poważniej biorą pod uwagę zagrożenie realnym konfliktem zbrojnym.

Każde dziecko w Armenii wie czym był traktat z Karsu. Zdradą. Przypomnę, że w umowie zawartej najpierw w Moskwie, a potem potwierdzonej w Karsie, Sowieci

Nasza klęska kochana. Sierpień i wrzesień są chyba najlepszym czasem, aby o polskim kulcie przegranych i zapominaniu o historycznych sukcesach przypomnieć. No bo jest to

Memy z kałaszem bez magazynka (magazynek z białoruską flagą maszeruje w drugą stronę) obiegły już cały Internet. Podobnie jak obrazki z Łukaszenką lustrującym z helikoptera

Zwykle nie polemizuję z sąsiadami z naszej lokalnej blogosfery, ale kolega Kossakowski sprowokował mnie do odpowiedzi. A raczej do smutnej refleksji. Smutnej, bo czytając dynamiczne

Po sfałszowanych wyborach prezydenckich i niezwykłych (dlaczego niezwykłych powiem za chwilę) manifestacjach w Mińsku i dziesiątkach innych miejscowości Białorusi świat nareszcie zwrócił uwagę na ostatni

Ostatnia debata w Świetlicy Wolności o Zielonym Ładzie uświadomiła mi, że Zielony Ład to nie wiatraki tylko ideologia. I słowa ideologia nie używam tu w

Do wojny można przywyknąć. Zwłaszcza jeśli toczy się daleko od naszych granic. A jeżeli jeszcze toczy się ona niespiesznie, z ograniczoną intensywnością, nie daje okazji

Poziom końcówki kampanii wyborczej jest obrazą dla każdego inteligentnego człowieka. My go pedofilem mniemanym a to my odbijemy kierowcą narkomanem na niemieckim żołdzie. Dowodzi to

Pierwsza runda wyborów prezydenckich się skończyła. Czytając komentarze pełne zdziwień, skąd ten „ciemny lud” głosujący na Andrzeja Dudę czy Krzysztofa Bosaka się wziął, mam nieodparte

O idiotyzmie instytucji ciszy wyborczej pisał na stronach WEI kilka dni temu Łukasz Warzecha. No ale stultus lex sed lex (głupie prawo to też prawo)

Lubię Gagika Carukiana. Gość pomykał ulicami Erywania w – na przemian – czarnym lub białym Rollsie, otoczony kilkoma terenowymi Mercedesami z ochroną. Na tylnym siedzeniu

No dobrze, „Przeminęło z Wiatrem” to wyciskacz łez. Skoro został usunięty z platformy streamingowej – trudno. Za chwilę wróci zgodnie z zapowiedzią wraz z komentarzem

Od dawna zapisywałem się do klubu koronasceptyków, nieprzekonanych co do sensowności wszystkich ograniczeń nakładanych na społeczeństwa Zachodu. Ostatnie wiadomości zdają się po części ów sceptycyzm

No to mamy szansę na najgłębszy rów przeciwczołgowy nowoczesnej Europy. Tak najkrócej można podsumować wyprawę Prezydenta i Premiera do Krynicy Morskiej, by świętować postęp prac

Miałem szczery zamiar nic nie pisać o wyborach i wirusach, bo wszyscy mają tych kwestii serdecznie dosyć. No ale jednak się nie da. Obserwuję mój

Korzystając z koronaszaleństwa w ciągu kilku ostatnich tygodni przeniosłem się w czasy międzywojenne próbując przygotować poprawioną wersję książki o Walerym Sławku. No ale, nie będąc

Jakiś miesiąc temu zacząłem pisać odcinek bloga rozpoczynający się od zdania „jestem koronasceptykiem”. I uległem wewnętrznej cenzurze, po paru rozmowach z wystraszonymi znajomymi i rodziną,

Zadzwoniłem niedawno do Armenii. Ot, żeby zapytać jednego z czołowych polityków o to, co słychać w czasach epidemii. W odpowiedzi usłyszałem, że epidemia to peanut.

Do czego służą wybory? Oczywiście w odpowiedzi na takie pytanie usłyszymy natychmiast mnóstwo frazesów o demokracji, obywatelach poszukiwaniu najlepszych z najlepszych itd. Tyle, że zarówno

3 września 476 roku mieszkańcy Italii kładli się spać w pięknej i kulturalnej starożytności, a następnego dnia obudzili się w twardym i barbarzyńskim średniowieczu. Tak

Wyobraźmy sobie, że dwie polskie rodziny, z czwórką małych dzieci, wybrały się na wczasy, gdzieś w północnej Afryce. Do ośrodka wczasowego wdzierają się terroryści i

Ambasador Leszek Szerepka na łamach „Rzeczypospolitej” podjął się ambitnej próby reanimacji polityki promocji demokracji uprawianej przez polską dyplomację na przełomie XX i XXI wieku. I

Każdy, kto interesował się historią czy geopolityką zna pojecie: Brama Smoleńska. To główny szlak łączący Europe i Rosję. Tędy maszerowały wojska na Warszawę czy Berlin,

Kilka tygodni po wojnie z Irakiem miałem okazję odbyć serię spotkań z przedstawicielami władz Autonomii Palestyńskiej. Pytając o ówczesny plan pokojowy dla Izraela i Palestyny,

W opowiadaniu „Lucuś” Sławomir Mrożek proroczo opisał bojowników o wolność. Jak wiadomo Lucuś walczył. Ukoronowaniem była wycieczka do lasu gdy na śniegu napisał „Generał Franco

Jeszcze miesiąc temu wydawało się, że mniej lub bardziej konsekwentnie prowadzona od 40 lat przez USA polityka sankcji przeciwko Iranowi zaczyna przynosić efekty. Od połowy

Słuchaczom wykładu na Uniwersytecie w Baku oczy otwierały się coraz szerzej. Oto prezydent Alijew oznajmił – ku zaskoczeniu zebranych – iż Azerbejdżan nie jest zainteresowany

Koszyczek, do którego Rosjanie zbierają prezenty otrzymywane od Zachodu, wygląda na coraz pełniejszy. Zaledwie pół roku temu modelowe współdziałanie mocarstw (i Unii Europejskiej) doprowadziło do

O wojnie w Syrii zdołali napisać już prawie wszyscy. Zarówno o prawdziwej czy mniemanej (w zależności od sympatii Autorów) zdradzie Kurdów przez Trumpa, jak i

Zasmucona twarz Danuty Holeckiej, a pół godziny wcześniej podobna mina Justyny Pochanke. Tylko jedno może spowodować taką jednolitość przekazu programów informacyjnych. Oto właśnie mija pięć

Wedle badań jedynie dla nieco więcej niż 1,5% wyborców polityka zagraniczna jest czynnikiem, który wpływa na ich decyzje dotyczące kandydatów do polskiego Parlamentu. Jeżeli ktoś

W cieniu płonącej rafinerii w Arabii Saudyjskiej i kolejnych demonstracji w Hongkongu znikają kłopoty innych regionów. Światowe agencje zacytowały jedno zdanie wypowiedziane przez byłego Sekretarza

Czy demokracja, przynajmniej taka, jaką znamy z ostatnich ponad stu lat się kończy? Tak twierdzi znany psycholog społeczny Shawn Rosenberg. Na ostatnim kongresie Międzynarodowego Stowarzyszenia

Tak się złożyło, że w XX wieku Polska i Polacy trzy razy wpłynęli na losy świata. Po raz pierwszy, kiedy w sierpniu rozgromili pod Warszawą

Zawsze mnie zastanawiała nasza miłość do klęsk połączona z narodowym lekceważeniem zwycięstw. Oto w sierpniu obchodziliśmy dwie bardzo ważne rocznice. 75 lat minęło od chwili

Jakiś czas temu, kiedy byłem jeszcze ekscelencją, przyszła do mnie szefowa administracji mojej ambasady z podejrzeniem, iż pani zajmująca się organizacją przyjęć na pewno oszukuje

„Jeśli Stany Zjednoczone będą zachowywały się wobec nas z niechęcią podejmiemy stosowne kroki odwetowe, tak jak uprzedzaliśmy.(…) Nie jesteśmy krajem, który ugnie się wobec tych

Klimat ma w dyplomacji wielkie znaczenie. I wcale nie mam na myśli problemu ocieplenia klimatu. O tym można debatować bez końca. Tym razem chodzi mi

W ostatnim miesiącu dwa razy przekonałem się co znaczy blackout – oczywiście w wymiarze mini. Na dwie godziny padało światło w kawałku warszawskiego Powiśla. I

Kiedy Polska, Czechy i Węgry wchodziły 20 lat temu do NATO nie spełnialiśmy większości kryteriów będących warunkiem członkostwa w sojuszu. Ale nasza akcesja okazała się

Jakiś czas temu mieliśmy mały dyplomatyczny zgrzyt z Turcją. W ramach budowania dumy narodowej jedno z ministerstw, w broszurce promocyjnej, opisało bitwę pod Wiedniem jako

Rosyjscy turyści nie polecą do Gruzji. W wyniku fali antyrosyjskich demonstracji w Tbilisi Wladimir Putin polecił zawieszenie lotów Aerofłotu do Gruzji, zakazał sprzedaży wyjazdów do

W „Dziennikach” Jan Szembek, który był w 1939 r. zastępcą Józefa Becka, 23 sierpnia zapisał, że Beck, po ujawnieniu paktu Ribbentrop – Mołotow mówił, że

W obliczu narodowego entuzjazmu po wizycie Andrzeja Dudy w USA tytułowe pytanie może brzmieć jak prowokacja, albo kwik niezadowolonych wrogów. Ale nie o Polsce w

Ulubionym „targetem” reklamodawców, partii politycznym i w ogóle wszystkich jest mityczna klasa średnia. Co prawda wszystkie analizy z państw rozwiniętych potwierdzają, że od dobrych parunastu

Wszyscy piszą o wyborach europejskich. No i oczywiście jest to główny temat rozmów. Generalnie w prognozach i sondażach przedwyborczych dominowało przekonanie, że w Polsce będzie

Jakiej Rosji Polacy potrzebują? To nie jest pytanie banalne. Oczywiście nasz wpływ na to jaka ta Rosja będzie jest niewielki. Ale zarówno z punktu widzenia

Powierzchowna analiza wyników wyborczych z Litwy i Estonii, oraz przewidywanych rezultatów wyborów prezydenckich na Łotwie wskazuje, że Kraje Bałtyckie skręcają w prawo. Po bliższym przyjrzeniu

Telewizyjna „Gra o Tron” staje się niestety coraz nudniejsza. Co prawda pomału pozbywamy się przeróżnych nadprzyrodzonych bytów i powinno być coraz ciekawiej. Ale scenarzyści nie

Zaginął jeden z kluczowych dowódców Irańskiego Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej generał Ali Nasiri. Dowodził on odpowiednikiem naszej Służby Ochrony Państwa. Inaczej mówiąc ochraniał większość kluczowych

Właśnie spłonęła katedra Notre Dame. Polskie debaty przedwyborcze zaczynają przypominać tani bazar z przedwyborczymi parówkami. Nauczyciele strajkują. Więc tym razem w ogóle nie będzie o

Ostatni weekend marca był czasem wyborów. Oczywiście w Polsce najpilniej przyglądaliśmy się wyborom prezydenckim na Ukrainie. Bez niespodzianek. Będzie druga tura w której zderzą się

Żełtoksan – tak nazwano jedne z pierwszych wielkich demonstracji w Związku Sowieckim. 16 grudnia 1986 r. na ulice Ałma-Aty wyszło kilkadziesiąt tysięcy młodych ludzi protestujących

Mamy sezon na opowieści o tym kto nas wprowadził do NATO. Przyglądam się różnym – to modne słowo – narracjom i dochodzę do wniosku, że

Wybory w Estonii. O Boże jakie to nudne. Tak przynajmniej sądzi ogromna większość redaktorów portali internetowych i tradycyjnych mediów. Rozumują zapewne słusznie, bo zainteresowanie polityką

Niedawno ktoś podczas dyskusji zwrócił mi uwagę, ze po polsku nie mówi się: Środkowy Wschód tylko Bliski Wschód. Ja jednak wolę kalkę z angielskiego Middle

Przed laty, podczas pierwszego premierostwa Beniamina Netanjahu, premier Jerzy Buzek użył w rozmowie z nim formuły, że mamy jednego sąsiada, z którym nie mamy wspólnej

Klasa średnia jest fundamentem demokracji. Nie warto nawet cytować tych teoretyków polityki, którzy formułowali tę banalną myśl. Bo robili to prawie wszyscy. Tymczasem, jakoś nikt

Jednym z ulubionych słów, używanych przez polityków na całym świecie (oczywiście w odniesieniu do swoich przeciwników) jest populizm. Na Forum Europa-Ukraina, które odbyło się w

Organizacja konferencji w kwestii przyszłości Bliskiego Wschodu wywołała w mediach i Internecie prawdziwą burzę. Rzeczywiście forma poinformowania opinii publicznej o konferencji budzić może spore wątpliwości.

Najmodniejszym sformułowaniem ostatnich dni pozostaje „mowa nienawiści”. I przyznam się, że gdyby nie najnowsze zapiski moich sąsiadów na stronie WEI: Łukasza Warzechy i Cezarego Kaźmierczaka,

Bardzo dawno nie pisałem już o Armenii i Kaukazie. Tymczasem na całym tym obszarze dzieją się rzeczy, które wpływają na działania mocarstw a co za

Polak potrafi. A Polak z Turkiem to już ho ho jak potrafią. Oto przed Świętami dowiedzieliśmy się o nocie Ambasady Turcji w Warszawie protestującej przeciwko

Skończył się szczyt klimatyczny w Katowicach. I skończył się tak jak zwykle, czyli mniej więcej niczym. Po przedłużonych – i niezbyt sprawnie prowadzonych – negocjacjach

W poczuciu jakiejś samobójczej satysfakcji prorządowe gazety i portale nieustannie wałkują temat listu Pani Ambasador USA do polskiego premiera. Szczerze mówiąc gdyby robiła to opozycja

To była kiedyś najpiękniejsza trasa samochodowa z Polski na Kaukaz Południowy. Z Warszawy przez Wołyń, Żytomierz, Białą Cerkiew, Zaporoże i Krym. Następnie promem przez Cieśninę

Udając mocarstwo, Polacy w swoich dyskusjach o polityce międzynarodowej okazują się niesłychanie prowincjonalni. Nie interesujemy się światem, a jeżeli już jakieś elementy rzeczywistości międzynarodowej przebijają

W leżącej na krańcach świata Nowej Kaledonii odbywa się referendum niepodległościowe. Zamorskie terytorium Francji ma zdecydować o tym czy pozostanie zamorskim terytorium przypominającym o kolonialnej

Usiłowałem ostatnio pójść za modą i zabrać się do lektury dziel jednego z proroków lewicy, izraelskiego historyka i filozofa Yuvala Harariego. Harari taśmowo produkujący książki

Napoleon powiadał, że do wygrywania wojen potrzeba trzech rzeczy: pieniędzy, pieniędzy i pieniędzy. Historia najnowsza dostarcza sporo przykładów potwierdzających tę maksymę. Najbardziej klasyczny to dzieje

Największe manewry wojskowe od czasu upadku Związku Sowieckiego. Tak reklamują Rosjanie odbywające się właśnie ćwiczenia „Wostok 2018”. Nasi komentatorzy zwyczajowo skupili się na kawiorze, którym

„Gdyby wprowadzić socjalizm na Saharze to tam wkrótce piasku zabrakło”, powtarzaliśmy w czasach PRL-u, sądząc iż jest to jednak satyryczne przerysowanie. Ale socjalista potrafi. Dzisiejsza

Po wybuchu bomby atomowej w Hiroszimie, Stanisław Cat-Mackiewicz napisał, iż to wydarzenie zamyka proces likwidacji półmocarstw przez wielkie mocarstwa. Obserwując współczesną politykę, choćby pozorne szaleństwa

„Polski lotnik, jak będzie trzeba to poleci nawet na drzwiach od stodoły” – ten cytat z wypowiedzi Bronisława Komorowskiego bywa, zwykle złośliwie, przytaczany przy każdej

W wakacje podróżujemy. Podróż to nie tylko plaże. Spotykamy dziesiątki ludzi, z różnych krajów, porównujemy ceny, hotele, zawartość sklepowych półek. Może warto, by spojrzeć nieco

„Generał Franco wam pokaże”. Napisał na śniegu bohaterski Lucuś ze słynnego opowiadania Sławomira Mrożka. A warto o Lucusiu pamiętać. Nie tylko dlatego, że jego potomkowie

Mundial się skończył, więc mam ostatnią okazję, by użyć futbolowych porównań. Aż się prosi aby stwierdzić, że Władimir Putin ustrzelił klasycznego hat-tricka. Zaliczył trzy poważne

„Niedobrze jest, kiedy konstytucję uchwala się dowcipem i trikiem”. Tak Józef Piłsudski skomentował uchwalenie w 1934 r. przez sanacyjną większość sejmową ustawy konstytucyjnej. Wykorzystano wówczas

W sierpniowych upałach, jakie mamy od kwietnia w Polsce lodówka wydaje się sprzętem absolutnie niezbędnym. Jednak lodówka w polityce okazuje się urządzeniem szkodliwym a nawet

Międzymorze, czy jak inni mówią Śródmorze, jest kluczowym, a być może jedynym oryginalnym konceptem politycznym obecnego rządu Polski w dziedzinie polityki zagranicznej. Kiedy jednak przyglądamy

„Historia jest nauczycielką życia” – takie optymistyczne zdanie zapisał Cyceron dwa tysiące lat temu. Z kolei dwa stulecia temu Hegel gorzko konstatował, iż „historia uczy,

Z języka polskiego zniknęło ładne słowo – „mędrzec”. Pomyślałem o tym, kiedy dotarła do mnie wiadomość o śmierci profesora Richarda Pipesa. Był jednym z bardzo

Polska opinia publiczna dowiedziała się w ubiegłym tygodniu, ze istnieje Armenia. Nie jakiś mityczny odległy byt, ale konkretne, niewielkie państwo na Południowym Kaukazie. Przez ponad tydzień na ulicach Erywania trwały masowe protesty, które doprowadziły do dymisji rządzącego od dekady Serża Sarkisjana ze stanowiska premiera.

Zacząłem sobie zadawać takie niemądre pytanie – po co nam państwo? A skłoniły mnie do tego trzy wydarzenia, z pozoru wcale nie łączące się ze sobą. Pierwsze to premiera szumnie reklamowanego filmu Małgorzaty Szumowskiej: „Twarz”. Drugie to najpopularniejszy temat naszej publicystyki czyli wojna o pensje i nagrody dla wyższych urzędników i posłów. A trzecie, z pozoru odległe, to demonstracje w Armenii przeciwko kandydaturze dotychczasowego prezydenta na stanowisko szefa rządu.

W czasach gdy modne było cytowanie Marksa, ”Przyspieszający parowóz dziejów” był jednym z bardziej popularnych powiedzonek. Współcześnie trudno odwoływać się do metafory parowozu, bo dorasta kolejne pokolenie, któremu parowóz kojarzy się wyłącznie z wierszem Tuwima. Ale też przyspieszenie biegu historii wciska nas w fotele z siłą, która kojarzy się raczej z myśliwcem F-16 niż z parowozem.

Najsilniejszą bronią Rosji nie są wcale atomowe rakiety. Jest nią opanowana do perfekcji sztuka dezinformacji. Już w czasach głębokiego komunizmu sowietolodzy analizowali kolejność w jakiej członkowie władz partii komunistycznej wchodzili na trybunę, bo z dokumentów nie sposób było się dowiedzieć niczego wiarygodnego o sytuacji w Sowietach.

W 1990 r. amerykański publicysta Mike Godwin sformułował prawo Godwina. W dowolnej dyskusji osoba stosująca „reductio ad Hitlerum” czyli porównanie oponenta albo jego poglądów do Hitlera automatycznie przegrywa w debacie. W Polsce warto zmodyfikować to prawo i zablokować powszechne „reductio ad Putinum”.

Minister infrastruktury z dumą niedawno poinformował, że budowa drogi Via Carpathia jest priorytetem obecnego rządu. I nic. Zero komentarzy, może poza ogólnym entuzjazmem dla budowania dróg. A już szczególnie brak pytania o to, jak ta budowa mieści się w generalnym planie rozwoju gospodarczego Polski.

Zapatrzeni we własne wojny wewnętrzne stajemy się w Polsce coraz bardziej prowincjonalni. Informacje ze świata pojawiają się w mediach głównie na zasadzie sensacji. Bo przecież mamy własne kłopoty.

O kryzysie w relacjach z Izraelem (a w konsekwencji także z USA) i Ukrainą napisali już chyba wszyscy. Wiele do dodania nie mam, a robienie tego w czasie, gdy emocje ważniejsze są od racjonalnego rachunku politycznego tym bardziej nie ma sensu. Warto za to zadać pytanie o to, co rzekomo jest praprzyczyną konfliktu, czyli o politykę historyczną.

Od ponad tygodnia zabieram się do pisania bloga, i wysłanie tekstu odkładam. Pierwszy odcinek tekstu zamieszczanego na stronach WEI powinien być poważny, dotykać tematów serio. Właściwie od paru miesięcy wiem o czym chciałbym napisać. Ale kwestia jest bardzo delikatna.