Warsaw Enterprise Institute podziela oburzenie inwazją Rosji na Ukrainę i jak wiele organizacji społecznych w Polsce czy na Ukrainie zachęca Unię Europejską i państwa europejskie do większego zdecydowania i odwagi w nakładaniu sankcji na Putina i rosyjskie elity.
W przypadku Polski priorytetem jest dziś mądre i szybkie zaplanowanie działań, które ustrzegą nas przed kryzysem uchodźczym, który może przewyższyć to, co widzieliśmy w Europie w 2015 roku. Przygotowaliśmy listę postulatów do natychmiastowej realizacji, które zapobiegną powstaniu wielotysięcznych obozowisk uchodźczych na naszych granicach. Za wszelką cenę nie możemy dopuścić do kryzysu humanitarnego, jaki obserwowaliśmy w Grecji czy we Włoszech. Do kataklizmu urągającego ludzkiej godności i destrukcyjnego dla państw, które latami nie mogą poradzić sobie z rosnącą przestępczością i degeneracją społeczną.
Do Polski może napłynąć z Ukrainy ponad milion osób. To olbrzymie obciążenie finansowe dla państwa (utrzymanie jednego uchodźcy to koszt 2 tys. zł miesięcznie), ale też źródło potencjalnych napięć społecznych. Na szczęście, nie jesteśmy bezradni. Już dzisiaj możemy wdrożyć rozwiązania optymalne zarówno dla Polski, jak i dla samych uchodźców.
Dotąd do Polski z Ukrainy przyjeżdżały niemal wyłącznie osoby chcące tu pracować. Dzisiaj grupa ta rozszerzy się o dzieci, niepełnosprawnych, osoby w podeszłym wieku. Tym osobom należy zapewnić schronienie, wyżywienie i status uchodźcy. W zakresie osób zdolnych do pracy – nie powinny być one zachęcane do składania wniosków o status uchodźcy, gdyż utrudnia to znalezienie pracy, której w Polsce jest nadto. Proces ubiegania się o pracę w Polsce jest jednak dla cudzoziemców wciąż zbyt skomplikowany, co wyłożyliśmy niedawno w raporcie pt. „Portret imigranta w Polsce”. Należy zatem wprowadzić możliwość natychmiastowego podejmowania pracy bez konieczności uzyskiwania zezwolenia dla obywateli Ukrainy. Zdajemy sobie sprawę, że graniczne województwa, podkarpackie czy Lubelszczyzna, nie będą w stanie wchłonąć całego napływu imigrantów i uchodźców. Grupy te będą musiały zostać rozlokowane na terenie całego kraju. W dopasowaniu do rynku pracy powinny aktywnie pomagać urzędy pracy w ścisłej kooperatywie z prywatnymi agencjami pośrednictwa pracy – model takiej współpracy zaprezentowaliśmy w raporcie „O mądre wsparcie dla bezrobotnych”. Jednocześnie chętnym do pracy przybyszom należy zapewnić finanse na wynajem mieszkań – i to jest miejsce, w którym Polsce powinna pomóc Unia Europejska, przekazując środki finansowe na zabezpieczenie tej kwestii.
Ukraińcy to osoby ciężko pracujące, bliskie nam kulturowo i jedyne czego potrzebują, przyjeżdżając do Polski, to wolność w zdobywaniu pracy. Dając im ją, rozwiązujemy grożący nam kryzys uchodźczy. Oto pełna lista postulatów WEI:
- Pozwólmy pracować! Należy zachęcać ludzi przybywających z Ukrainy do szukania pracy, a nie do składania wniosków o status uchodźcy. Wielu przybyszów będzie mogło zarobkować, a ubieganie się o status uchodźcy na okres 6 miesięcy krępuje tę możliwość. Utrzymanie jednego uchodźcy kosztuje Skarb Państwa ok. 2000 zł miesięcznie. Należy kwaterować uciekających z Ukrainy w punktach dla uchodźców, ale zarazem bez nakłaniania do składania wniosku o status uchodźcy.
- Zmienić prawo! Docelowo należy ustawowo umożliwić obywatelom Ukrainy podjęcie pracy w czasie oczekiwania na status uchodźcy, a także znieść warunkowo konieczność uzyskiwania jakichkolwiek pozwoleń na pracę. Wystarczy, że zarejestrują się w urzędzie pracy. Dodatkowo niezależnie od tego, czy dany cudzoziemiec wykorzystał już możliwość wjazdu na 3 miesiące na podstawie paszportu biometrycznego (a zarazem ruchu bezwizowego), należy w drodze rozporządzenia, pozwolić im na kolejny wjazd. Osoby te powinny być traktowane jako obcokrajowcy, a nie uchodźcy w Polsce.
- Udoskonalić procedury! Na granicy każdy dorosły Ukrainiec powinien podawać oprócz paszportu swoje dane kontaktowe i być kierowany do urzędów pracy celem rejestracji. Urzędy pracy mają rezerwy organizacyjne i kadrowe, by udzielać informacji dotyczących pracy lub nawet pomóc w jej szukaniu. Wiele firm zgłasza wnioski o informację starosty potrzebną do zatrudnienia cudzoziemców. Należałoby spróbować nawiązać z nimi współpracę w zakresie pracowników z Ukrainy. Jeżeli firma składa taki wniosek, zatrudnia już cudzoziemców, to może potrzebować ich więcej.
- Pomoc od UE. Unia Europejska zapewnia o solidarności względem Ukrainy, a także krajów, do których napłyną z niej uchodźcy. UE powinna zabezpieczyć oraz przekazać Polsce i innym krajom przyjmującym uchodźców, a także imigrantów z Ukrainy środki finansowe. Środki te powinny być przeznaczone na subsydia do wynajmu mieszkań dla przybyłych w wyniku wojny Ukraińców.
