W ramach realizacji Serwisu Odbudowy Ukrainy, nowego projektu Centrum Studiów Strategicznych WEI, monitorujemy na bieżąco sytuację gospodarczą i społeczną w ośmiu obwodach Ukrainy Zachodniej. W szczególności interesują nas potrzeby inwestycyjne, ogłaszane przetargi na odbudowę i modernizację infrastruktury publicznej i prywatnej, jak również przykłady polsko-ukraińskiej współpracy gospodarczej. Zapraszamy do zapoznania się z aktualnymi informacjami dotyczącymi odbudowy i modernizacji zachodniej Ukrainy.
W Chmielnickim i Winnicy odbyły się seminaria promujące udział polskiego biznesu w odbudowie Ukrainy organizowane przez Centrum Studiów Strategicznych WEI. W dniach 12 i 13 września br. odbyły się kolejne seminaria dotyczące rozwoju gospodarczej współpracy polsko-ukraińskiej, udziału polskich firm w procesie odbudowy Ukrainy oraz dostępnych instrumentów wsparcia takiej współpracy oferowanych przez polskie instytucje publiczne. W wydarzeniach wzięli udział: Dyrektor Biura Pełnomocnik rządu RP ds. polsko-ukraińskiej współpracy rozwojowej Marcin Chruściel, Konsul Generalny RP w Winnicy Damian Ciarciński, przedstawiciele PAIH, ZPP, przedstawiciele władz obwodowych i miejskich oraz polscy i ukraińscy przedsiębiorcy. W szczególności zwrócono uwagę na wprowadzane w Polsce rozwiązania w zakresie ubezpieczeń inwestycji zagranicznych i kredytów eksportowych dostępnych w ramach nowelizacji ustawy o Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE).
Inwestycje przemysłowe jako jeden z motorów rozwoju zachodniej Ukrainy. Poszczególne samorządy obwodowe powołują nowe struktury administracyjne odpowiedzialne za obsługę inwestorów, ze szczególnym uwzględnieniem inwestorów zagranicznych. We Lwowie władze obwodowe uruchomiły Biuro Obsługi Inwestorów, do którego obowiązków będzie należało wsparcie potencjalnych inwestorów w przygotowaniu do rozpoczęcia i realizacji inwestycji komunalnych, w tym w zakresie zgód i zezwoleń. W Winnicy powołano Regionalne Biuro Współpracy Międzynarodowej mającą koordynować współpracę międzynarodową na poziomie całego obwodu winnickiego oraz poszczególnych rejonów. Priorytetowym tematem prac Biura będzie koordynowanie pomocy zagranicznej napływającej do obwodu winnickiego. Władze obwodu żytomierskiego rozpoczęły prace nad Programem kompleksowej odbudowy obwodu żytomierskiego na lata 2023–2030, którego priorytetami będą rozwój gospodarczy regionu, rozwój samorządów lokalnych i działania na rzecz samowystarczalności. Przygotowanie programu zostanie poprzedzone stworzeniem analizy potrzeb i potencjału obwodu, którego autor ma być wyłoniony w otwartym przetargu w październiku br. Nad aktualizacją obwodowej strategii rozwoju rozpoczęły również prace władze obwodu rówieńskiego. Dokument powinien uwzględniać wyzwania i możliwości związane ze skutkami obecnego konfliktu zbrojnego, jak również uwzględniać rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską. Szczególny nacisk ma zostać położony na tworzenie warunków rozwoju gospodarczego obwodu, przyciągania inwestycji zagranicznych, tworzenia nowych miejsc pracy oraz ułatwienia powrotu mieszkańców obwodu z zagranicy.
Zagraniczne inwestycje podstawą odbudowy i modernizacji Ukrainy. Monstano-Seeds, należąca do niemieckiego koncerny Bayer, rozpoczęła rozbudowę swoich zakładów w miejscowości Poczujki (obwód Żytomierski). Wartość inwestycji została oszacowana na 60 mln euro i pozwoli na rozszerzenie produkcji nasion siewnych, przede wszystkim kukurydzy. Niemiecka firma Pfeifer&Langen za pośrednictwem firmy-córki „Radekhivsky Cukor” planuje zakupić kolejną cukrownię, tym razem w obwodzie wołyńskim. Zakład może przerobić do 6 tys. ton buraków cukrowych dziennie. Zakup cukrowni uzależniony jest od pozytywnej decyzji Komitetu Antymonopolowego Ukrainy, który rozpoczął postępowanie sprawdzające dotyczące zagrożenia nadmierną koncentracją na rynku cukrowniczym. Również w obwodzie wołyńskim firma Volynholding, należąca do Nestlé, otrzymała pożyczkę w wysokości 42 mln euro od Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju na budowę nowego zakładu produkcji makaronów.
Zagraniczne instytucje pomocowe aktywnie uczestniczą w modernizacji ukraińskiego przemysłu oraz wspierają przedsiębiorczość. Nordycka Korporacja Finansowa ds. Środowiska (NEFCO) finansuje modernizację trzech przepompowni ścieków w Chmielnickim. W ramach projektu planowana jest przebudowa przepompowni i wymiana przestarzałego sprzętu na energooszczędny i zautomatyzowany. System odbioru ścieków w Chmielnickim nie przechodził większych remontów od jego stworzenia w latach osiemdziesiątych. Amerykańska agencja pomocowa USAID planuje rozpoczęcie programu wspierającego małych i średnich przedsiębiorców w Winnicy poprzez finansowanie tworzenia nowych miejsc pracy, zakupu nowoczesnego sprzętu produkcyjnego, pozyskiwania niezbędnych certyfikatów i świadectw jakości, jak również wspierania potencjału eksportowego firm ukraińskich. W Tarnopolu powstanie przestrzeń co-workingowa dla nowo tworzonych firm wraz z salą konferencyjną i przestrzeniami wspólnymi. Projekt realizowany jest ze środków rządu niemieckiego.
W obwodzie winnickim rozpoczęła się realizacja projektu stworzenia ogólnoukraińskiej sieci radarów pogodowych do celów rolniczych. Zastosowanie radarów pogodowych pozwoli na optymalne planowanie prac rolniczych, dobór mieszanek i odmian roślin, zaplanowanie nawożenia pół, jak również zaplanowanie logistyki zbiorów. W ramach projektu powstanie siedem stacji radarowych pozwalających na pokrycie ich zasięgiem całego terytorium Ukrainy. Projekt finansowany jest ze środków Słowackiej Agencji Międzynarodowej Współpracy Rozwojowej (SlovakAID). Europejski Bank Inwestycyjny finansuje prace remontowe mostów na drogach o znaczeniu państwowym w obwodzie tarnopolskim. Wiele z remontowanych budowli nie przechodziła żadnych prac modernizacyjnych od zbudowania w latach osiemdziesiątych. W szczególności dotyczy to mostów na obwodnicy Tarnopola oraz mostu na rzece Strypie na trasie M09 z Tarnopola, przez Lwów do granicy polskiej w Rawie Ruskiej. Prace remontowe powinny zakończyć się jeszcze w tym roku.
Trwa proces przenoszenia zakładów produkcyjnych z zagrożonych bezpośrednimi działaniami wojennymi obszarów wschodnich na zachód Ukrainy. Zakłady mięsne VP „Rohansky” przenoszą swoją produkcję z obwodu charkowskiego do Kiwerców w obwodzie wołyńskim. Dotychczasowy zakład produkcyjny został zniszczony podczas rosyjskiego ostrzału artyleryjskiego. Jedna z największych firm mleczarskich Ukrainy Molokiya i Moloko Vitchyzny, zlokalizowana w Sumach na wschodniej Ukrainie, planuje budowę innowacyjnych farm dla 4 tysięcy krów w obwodzie rówieńskim. Przedsiębiorstwa prowadzą negocjacje z władzami lokalnymi w sprawie nabycia działek inwestycyjnych na terenie obwodu. W parku przemysłowym Chortkiv West (obwód tarnopolski) rozpoczęła się budowa centrum usług ochrony upraw rolnych firmy Ukravit będącej największym na Ukrainie producentem środków ochrony roślin i mikronawozów. Firma pochodząca z Czerkas specjalizuje się w produkcji pestycydów, nawozów z mikroelementami oraz środków niszczenia gryzoni i owadów domowych.
Zbiory zbóż na Ukrainie. Plony zbóż w 2023 roku będą większe niż w zeszłym roku, mimo zmniejszenia areałów upraw o prawie 2 miliony hektarów. Ogółem szacuje się, że w tym roku ukraińscy rolnicy zbiorą 22 mln ton pszenicy (w 2022 r. było to 20,2 mln ton, a w 2021 r. 33 mln ton), 5,8 mln ton jęczmienia (w 2022 r. 5,8 mln ton, w 2021 r. 10,1 mln ton), 28 mln ton kukurydzy (w 2022 r. 27,3 mln ton, w 2021 r. 37,6 mln ton), 13,9 mln to słonecznika (w 2022 r. 11,1 mln ton, w 2021 16,9 mln ton). Zbiory rzepaku i soi wyniosą odpowiednio 4,1 i 4,8 mln ton. Według ekspertów większość zbiorów przeznaczona jest na eksport. Biorąc pod uwagę plony zmagazynowane z zeszłego roku, Ukraina planuje wyeksportować 16 mln ton pszenicy, 3 mln ton jęczmienia, 22 mln ton kukurydzy, 4 mln ton rzepaku, 3,3 mln ton soi oraz 13 mln ton oleju słonecznikowego. Należy przypomnieć, że tylko 30 procent eksportu odbywa się za pośrednictwem czarnomorskich portów Ukrainy.
Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółowym materiałem informacyjno-analitycznym Serwisu Odbudowy Ukrainy na stronie projektu odbudowaukrainy.org.pl
